niedziela, 26 marca 2023

Faktura utworu muzycznego

Faktura utworu muzycznego

https://prezi.com/view/Bxn3VbMLFEF1DfFVMOns/


Instrumenty perkusyjne

Instrumenty perkusyjne

Nazwa pochodzi od łac. percussio - uderzenie
Są to instrumenty, w których dźwięk uzyskuje się właśnie poprzez uderzenie lub pocieranie. Uderzać lub pocierać można ręką, pałeczkami, młoteczkami, miotełkami.

Dzielą się na :

- instrumenty o określonej wysokości dźwięku - można na nich zagrać melodię

( wypisz te instrumenty - zwróć uwagę na kotły ! , podręcznik str 120 - 130 )

- instrumenty o nieokreślonej wysokości dźwięku  - wykonuję się na nich jedynie rytm

( wypisz te instrumenty, podręcznik str 120 - 130 )

Inny podział to :

- membranowe ( membranofony ) dźwięk wydobywany jest poprzez uderzenie w membranę ( skóra lub tworzywo sztuczne )

( wypisz te instrumenty, podręcznik str 120 - 130 )

- samobrzmiące ( idiofony ) dźwięk wydobywany jest poprzez uderzenie w ciała stałe o różnej sprężystości

( wypisz te instrumenty, podręcznik str 120 - 130 )

* sztabkowe -
* rurowe -
* płytowe -
* prętowe -
* drewniane -

O tych instrumentach opowiedzą Wam muzycy orkiestry Sinfonia Varsowia








A to przykład jak inspirujące może być uderzanie w różne przedmioty :)


Albo uderzanie różnymi przedmiotami :)



PRACA DOMOWA :) PRACA DOMOWA :) PRACA DOMOWA :)

Przepiszcie ten post jako notatkę do zeszytu - wymieniając instrumenty w podanych fragmentach postu.

Krótko opiszcie cztery wybrane instrumenty ( można się oprzeć na prezentacji filmowej lub książce ) reprezentujące każdy rodzaj
- instrument o określonej wysokości dźwięku
- instrument o nieokreślonej wysokości dźwięku
- membranofon
- idiofon
instrumenty nie mogą się powtarzać, choć występują one w podwójnym podziale




Instrumenty dęte blaszane

Instrumenty dęte blaszane

Początki instrumentów dętych blaszanych sięgają czasów gdy do wykonywania różnych sygnałów muzycznych wykorzystywano rogi zwierzęce



i wzorowane na nich rogi myśliwskie ( współczesna waltornia - róg ).


Cechami wspólnymi instrumentów dętych blaszanych są :

- budowa → zwinięta w różnych kształtach rura z czarą dźwiękową

- wydobywanie dźwięków → kielichowate ustniki

- zmiana wysokości dźwięków → system wentyli


Do instrumentów dętych blaszanych należą :


Trąbka
http://www.muzykotekaszkolna.pl/wiedza/instrumenty/trabka/

Puzon
http://www.muzykotekaszkolna.pl/wiedza/instrumenty/puzon/

Waltornia 
http://www.muzykotekaszkolna.pl/wiedza/instrumenty/waltornia/

Tuba
http://www.muzykotekaszkolna.pl/wiedza/instrumenty/tuba/


Wymienione instrumenty tworzą grupę instrumentów dętych blaszanych wchodzących w skład wielkiej orkiestry symfonicznej.

Ale istnieje wśród tych instrumentów popularna grupa tzw. sakshornów. Są to instrumenty dużo młodsze od omawianych, skonstruowane przez Adolpha Saxa ( saksofon ) w XIX wieku.
Niektóre w skrócie noszą nazwy głosów ludzkich - alt (sakshorn altowy), tenor (sakshorn tenorowy).
W orkiestrze symfonicznej reprezentantem sakshornów jest tuba.
. Używana w orkiestrze jako basowe uzupełnienie grupy puzonów. Podobnie jak dęte blaszane mają kielichowate ustniki i  system wentyli, ale rura ich rozszerza się na całej długości i mają elipsowate kształty.


Najczęściej występują w orkiestrach dętych.

W poniższej prezentacji znajdziecie informacje o instrumentach dętych - zwróćcie uwagę na instrumenty, które także zaliczamy do dętych ale nie są one grupą w orkiestrze symfonicznej.

https://prezi.com/p/kvansxyvbg2i/instrumenty-dete/

Proszę zrobić w zeszycie notatkę o tubie i sakshornach.

Wielka orkiestra symfoniczna

preview48piecePuzzle ork

Instrumenty smyczkowe

Dalej poznajemy instrumenty smyczkowe - altówka, wiolonczela, kontrabas.

Wszystkie te instrumenty wywodzą się z grupy instrumentów epoki baroku - nazywane były viole.
Istniały dwa rodzaje viol
- viola da braccio - wiola ramieniowa ( bo opierana była o ramię )


- viola da gamba - wiola kolanowa ( bo opierana była o kolano )

Zwróćcie uwagę na sposób trzymania tych instrumentów i kształt pudła rezonansowego.
I tak skrzypce, altówka, wiolonczela wywodzą się z rodziny violi da braccio a kontrabas z rodziny violi da gamba. Czy wiecie dlaczego ?

https://www.youtube.com/watch?v=vXyJuF_bKGY

Altówka - ( nazwa włoska viola - skrót pisowni Vla )
jest strojona o kwintę niżej od skrzypiec na dźwięki c, g, d1, a1
Najczęściej występuje w muzyce kameralnej i orkiestrowej.


Wiolonczela - ( nazwa włoska violoncello - skrót pisowni Vc )
jest strojona kwintami ( tak jak skrzypce i altówka ) na dźwięki C, G, d, a
Ze względu na swe rozmiary przy grze opierana jest o podłogę. W tym celu ma specjalną nóżkę.


Kontrabas - ( włoska nazwa contrabasso - skrót pisowni Cb )
jako jedyny strojony jest kwartami ( czy wiecie dlaczego ? ) na dźwięki  E1,  A1,  D ,  G 
Wymaga od grającego pozycji stojącej lub wysokiego stołka, bardziej do oparcia niż siedzenia.



https://classroom.google.com/w/NTQ5Njc1Mzc5NzVa/t/all

kod dostępu ez7gak3


I jak zwyklę trochę zabawy utrwalającej temat

Instrumenty dęte drewniane - flet

Instrumenty dęte drewniane

Kolejną grupą instrumentów wchodzących w skład wielkiej orkiestry symfonicznej są instrumenty dęte drewniane.

Wywodzą się od najdawniejszych instrumentów - drewnianych piszczałek.

Zwróćcie uwagę, że nazwa drewniane nie określa materiału z jakiego są budowane (np. flet poprzeczny) a jedynie nawiązuje do historii tych instrumentów.

Instrumentem, który uważany jest za prototyp tych instrumentów jest średniowieczna szałamaja



Cechami tej grupy instrumentów są :

- sposób wydobywania dźwięków ( posiadają stroiki, poza fletem )

- sposób zmiany wysokości dźwięków ( posiadają system klap i otworów )


Stroiki są to trzcinowe płytki, które umożliwiają wydobycie dźwięku
- stroik pojedynczy ( klarnet, saksofon ) - płytka umieszczona w ustniku



- stroik podwójny ( obój, rożek angielski, fagot ) - dwie płytki tworzące szczelinę, są jednocześnie       ustnikiem


Instrumentem dętym drewnianym, który nie posiada stroika jest flet. Zaliczany jest do instrumentów wargowych, gdyż powietrze wdmuchiwane jest w szczelinę instrumentu bezpośrednio przy odpowiednim ułożeniu warg.

Zapamiętajcie też, że :



- instrument transponujący - dźwięk w zapisie różni się od dźwięku realnego

Zapoznajcie się z informacjami o flecie oraz obejrzyjcie, krótkie prezentacje

FLET

http://www.muzykotekaszkolna.pl/wiedza/instrumenty/flet-poprzeczny/

Instrumenty dęte drewniane - obój, fagot

Kolejne instrumenty w grupie dętych drewnianych to obój i fagot.

Są to instrumenty o podwójnym stroiku.

O fagocie często mówimy, że jest odmiana oboju w kierunku basowym.

Same te instrumenty mają swoje odmiany

obój - rożek angielski

fagot - kontrafagot


Obój


Ennio Morricone - muzyka z filmu "Misja"


Fagot



I trochę zabawy :)



Instrumenty smyczkowe

Oto kolejna lekcja , piątkowa :)
                                                          
Mówimy o kwintecie smyczkowym w orkiestrze symfonicznej - czyli grupie instrumentów smyczkowych.

                                                                  SKRZYPCE                                                    Prototypem tego instrumentu była średniowieczna fidel
https://www.youtube.com/watch?v=jPKhBkLgFLk

https://www.youtube.com/watch?v=0jcIPgv6iPA

Jest to najbardziej znany instrument smyczkowy.
Ma cztery struny strojone kwintami na dźwięki g, d1, a1, e2

Budowa skrzypiec :





Najważniejszym elementem skrzypiec jest dusza - cienki świerkowy kołek umieszczony w okolicy podstawka między płytami instrumentu. Od niej zależy brzmienie instrumentu, dźwięk strun.

https://www.youtube.com/watch?v=dit2hnB0mIY

Do wydobywania dźwięku ze skrzypiec używa się smyczka.
 ↑ szpic - główka



Pierwsze skrzypce były instrumentami akompaniującymi do tańca. W XVI wieku skrzypce przybrały swój znany dzisiaj kształt. Ich budowaniem wymagającym precyzji i niezwykłej staranności zajmowali się lutnicy. Najsłynniejsi pochodzili z północnych Włoch, a szczególnie Cremony, Mediolanu i Wenecji. Do dziś ideałem są skrzypce wykonywane w epoce baroku przez lutników z rodu Stradivarich, Amatich czy Guarnerich.
Dzisiaj nadal istnieją pracownie lutnicze, choć większość instrumentów produkowana jest fabrycznie. Instrument lutniczy po dziś dzień jest najbardziej wartościowy.
Lutnik zajmuje się budową instrumentów smyczkowych ale także naprawia te instrumenty.
Czy wiesz gdzie w naszej szkole znajduje się pracownia lutnicza ?

Uzupełnij swoją wiedzę wiadomościami z książki ( str. 113 - 115 ), zrób krótką notatkę w zeszycie i obejrzyj film.

https://www.youtube.com/watch?v=OUMAFezdk_w

https://www.youtube.com/watch?v=T7KNd6W5OXo

Instrumenty dęte drewniane - klarnet, saksofon

Kolejne instrumenty z grupy dętych drewnianych to instrumenty o pojedynczym stroiku. Należą do nich klarnet i saksofon.

Zapamiętajcie, że w skład wielkiej orkiestry symfonicznej wchodzi tylko klarnet. Saksofon jest młodszym instrumentem od klarnetu i w orkiestrze wstępuje "gościnnie".

Klarnet


A to jeden z najpopularniejszych utworów na klarnet solo Polka - Dziadek


Saksofon


Saksofon najczęściej wykorzystywany jest w muzyce rozrywkowej, szczególnie w jazzie